BEZPIECZEŃSTWO W INTERNECIE
Nie muszę chyba tłumaczyć jak “szybkie” czasy mamy. Świat rozkręca się i narzuca nam zdecydowanie coraz intensywniejsze tempo. Czy nadążamy? To trudne pytanie, ale przyjrzyjmy się jednemu z zagadnień z tym związanym. Chciałabym, abyśmy przybliżyli sobie temat taki jak – CYBERBEZPIECZEŃSTWO. Pojęcie raczej każdemu znane i zrozumiałe, ale czy zdajemy sobie sprawę jak bardzo każdego dnia dotyczy to każdego z nas? Czy zdajemy sobie sprawę z czym wiąże się słowo cyber oraz bezpieczeństwo i co za sobą niosą?
Jeśli wiesz o co chodzi – rewelacyjnie, ale pozwól, że cały temat omówimy sobie nieco bliżej faktów, aby przypomnieć i zrodzić świadomość zagrożenia jak i korzyści korzystania z internetu skupiając się na dzieciach, młodzieży i dorosłych, którzy tę wiedzę powinni przekazywać podopiecznym i trzymać rękę na pulsie.
Na potrzeby aktualnej edukacji dzieci, młodzieży oraz ich rodziców i opiekunów KumamGre stworzyło grę o nazwie 
.
Gra wspomaga utrwalanie ważnych kwestii dotyczących bezpieczeństwa w sieci. Pełny opis i wielkości gier zobaczysz w podlinkowanych nazwach poniżej:
CYBERBEZPIECZEŃSTWO
Bezpieczeństwo jak doskonale wiemy, to zachowanie ostrożności, które wytwarza poczucie komfortu i zaufania. Bezpieczeństwo kojarzy nam się z czymś ważnym i niezbędnym do dobrego funkcjonowania.
Chcemy być bezpieczni, mniej lub więcej stosujemy się do ogólnych pojęć związanych z poczuciem bezpieczeństwa. Natomiast w obliczu zagrożenia stajemy się nieufni, zdezorientowani, przestraszeni czy nawet odczuwamy bezsilność. Mamy świadomość z realnych zagrożeń, które pojawiają się na świecie, ale czy tak samo zdajemy sobie sprawę z zagrożenia w internecie? Internet jest obecny na całym świecie. Jest czymś co pozwala nam uciec od codzienności lub wręcz przeciwnie, pozwala nam w niej uczestniczyć i pochłaniać informacje i newsy ze świata. Sieć ułatwia nam dostęp dosłownie do
wszystkiego, pozwala pogłębiać wiedzę, zainteresowania, pasje czy przyjemności. Wykorzystujemy internet do komunikowania się z bliskimi, przyjaciółmi cz z ludźmi na całym świecie. Na przestrzeni lat internet i jego możliwości nabrały niesamowitego rozpędu i nie wyobrażamy sobie innych rozwiązań związanych z komunikacją.
Internet niewątpliwie jest nieodłącznym elementem w naszym świecie, ale i odskocznią od niego. Bardzo często ludzie traktują świat wirtualny jako miejsce względnie dla siebie bezpieczne, miejsce w którym nie odpowiadają przed nikim, a swoją przestrzeń kreują w komfortowy dla nich sposób.
Podobnie jak w świecie realnym internet również przyciąga zagrożenie. Ciągle przypominamy, że internet jest niebezpieczny równie co ciemne zaułki w środku nocy w niebezpiecznej dzielnicy.
Cyberbezpieczeństwo to nic innego jak ta sama kwestia, która dotyczy ogólnego pojęcia bezpieczeństwa, które doskonale znamy. Cyber świat to już świat prawie każdego z nas “normalność”, prawie każda rzecz, którą robimy związana jest z internetem i nie wyobrażamy sobie robić tego inaczej. Pamiętajmy, że wszystko ma swoje dobre i złe strony. Ucieczka do wirtualnej rzeczywistości tego nie zmieni. Przyjrzyjmy się kilku aspektom ogólnych zagadnień odnoszących się do cyberbezpieczeństwa.
WIRTUALNY ŚWIAT. JAK DBAĆ O ZDROWIE PSYCHICZNE?
Cyber świat rządzi się wieloma prawami i nazwijmy to “przywilejami”. Jak już wcześniej wspomniałam, wirtualny świat nie tylko pozwala nam zgłębić każdą ciekawość ze świata, ale pozwala z drugiej strony nam od niego uciec.
Jednym z aspektów nieświadomości z zagrożeń w sieci jest fakt, że młodzi ludzie, jak i dorośli zatracają granicę dnia codziennego i prowadzą życie w wirtualnym świecie, w którym lepiej się czują. Niekiedy ten świat, w którym możemy wykreować własną dla nas komfortową przestrzeń pochłania nas na tyle przez poczucie szczęścia, że przestają się dla nas liczyć wszystkie inne otaczające nas rzeczy, osoby, wydarzenia. W takim wypadku świat, który funkcjonował jak dotychczas, przestaje istnieć. Wpływ sieci może oddalić od rzeczywistości na tyle, że powrót wydaje się niekiedy niemożliwy lub kojarzący się z cierpieniem.
Zachwycenie internetem skutkuje również zaniedbywaniem życia codziennego. Potrzebne do zdrowego funkcjonowania kontakty z ludźmi czy obowiązki odchodzą w zapomnienie. Zdrowie fizyczne jak i psychiczne w tej kwestii zostaje zachwiane. Jest to nic innego jak uzależnienie od internetu czyli siecioholizm.
Takie zaburzenie wynika z potrzeby ukształtowania dogodnej dla siebie przestrzeni, na którą świat realny nie daje nam możliwości lub nie potrafimy przebić się przez trudności związane z dniem codziennym, ze wykreowany w sieci świat staje się odpowiednikiem “szczęścia”.
Inny przypadek wiąże się z apetytem na bodźce, które dostarczają nam treści pochłaniane w sieci. Wystrzały dopaminy stają się dla człowieka mocno uzależniające, zwiększają tolerancje w związku z czym potrzebujemy jej coraz więcej. W zależności od przypadku takim uzależnieniem od internetu i tak na prawdę od dopaminy mogą być newsy i informacje ze świata, gry, portale społecznościowe itp.
Nasz organizm z biegiem czasu domaga się coraz więcej, potrzebuje więcej bodźców, aby nas zadowolić. Tylko czy to zadowolenie osiągamy? Do tego brniemy, czego skutkiem jest czas, który na to poświecamy – z czasem zaczyna nam go brakować na codzienne rzeczy i zdrowie.
Dobrym sposobem na oderwanie się od uzależniających bodźców jest wyznaczenie “swojego czasu” i nie przekraczanie jego ustaleń. Dobrą metodą sprawdza się również zamiana np w telefonie ekranu z kolorowego na czarno-biały. Kolory również nas uzależniają i są bodźcem dla naszej głowy, pozbawienie sprzętu kolorów powoduje, iż nie jest już dla nas tak atrakcyjny i sięgniemy po niego w koniecznej sytuacji, a nie dla zabicia czasu, który okazuje się pochłanianiem większości naszego życia.
HEJT, HEJTER
Podwójne standardy zachowania. Hejtowanie, ośmieszanie, obrażanie i poniżanie. Bardzo częstym przypadkiem w dzisiejszych czasach jest śmiałość młodych ludzi do tak zwanych z pozoru niegroźnych przepychanek za pomocą internetu.
Z pozoru? Kiedy staje się to groźne? W jakim momencie jest to niestosowne? Jak staje się to przestępstwem?
Niestety złośliwości, które stosuje młodzież względem innych coraz częściej przekracza granice i staje się niczym innym jak przestępstwem. Mowa tutaj o hejcie. Sieć daje młodym sporo odwagi, poczucie bezkarności w internecie i w rezultacie zachowują się o wiele bardziej śmiało. Granice przyzwoitości i szacunku do innych użytkowników zostają zatracone. Tacy użytkownicy sieci czują się bezkarni zatem daję im to dużo “odwagi”. Z wykorzystaniem tych wszystkich “przywilejów” tworzą obraźliwe posty, wyśmiewające komentarze, żenujące i według innych śmieszne memy, niemiłe wiadomości itp, które mają na celu wyśmiewanie, upokarzanie i poniżanie. Ofiary hejtu bardzo często nie radzą sobie z zaistniałą sytuacją, stąd dochodzi do wielu aspektów zaburzenia psychiczno-emocjonalnego, akty okaleczenia, a nawet coraz częściej do samobójstwa dzieci i młodzieży. Taki element to element przemocy. Przemoc psychiczna ma ogromną siłę, a dla młodej głowy jest to zbyt wielki ciężar, obciążający dumę, pewność siebie, samoocenę co w rezultacie wystawia psychikę na ogromną i niechcianą próbę. Internet jest szybki, takie ruchy hejtu rozprzestrzeniają się w sieci w zawrotnym tempie i najczęściej nie sposób je zatrzymać, a skutki tego są tragiczne. Zabawne memy z pozoru niegroźne mogą stanowić ogromne zagrożenie. Dodatkowo pragnę przypomnieć, że z internetu nic nie znika, nawet jeśli uważamy, że z każdego źródła zostało skasowane.
Młodzież bardzo często nie zdaje sobie sprawy jak daleko jest w stanie zabrnąć. Żarty z wykorzystaniem wyżej wymienionych narzędzi, często przekraczają granice i ranią psychikę i morale ofiary hejtu. Taki hejt może być formą żartu (dla odbiorców, ale pomijając osobę, na której skupiona jest uwaga) bądź obraźliwej formy zastosowanej z premedytacją, która nazywana jest jako śmieszny mem, a sprowadza się do wyzwisk i wulgarnych treści. Gdzieś w tym wszystkim młodzież zapomina o szacunku, emocjach i stosunku innej osoby względem wydarzeń. Nie potrafią postawić się na miejscu ofiar hejtu, zapominają o byciu człowiekiem co skutkuje utraceniem zaufania do świata, a nawet do utraty życia. W rozmowach z policją dowiedziałam się, że hejt to częste zjawisko i wymaga konieczności interwencji i edukacji. Dlatego alarmuje – zachowajmy ostrożność. Jeśli jakiekolwiek wzmianki, posty, memy, komentarze wiadomości itp zwracają naszą uwagę, budzą nasze wątpliwości – uczmy dzieci zgłaszać je nam dorosłym lub na policję. Czy dotyczy to nas czy kogokolwiek innego działajmy i nie przechodźmy obok obojętne, bo być może uratujemy kogoś przed traumą lub pozbawieniem siebie życia.
CYBERPRZESTĘPCZOŚĆ
Uzależnienie od internetu czyli siecioholizm to kwestia niesamowicie niebezpieczna i bezwzględnie potrzebuje więcej uwagi i edukacji.
Kolejną kwestią odnosząc się do niebezpieczeństwa w sieci to możliwy atak przestępcy. Jeśli chodzi o łamanie prawa w stosunku do dzieci i młodzieży – jest ich bardzo wiele. Jednym z najczęstszych zjawisk jest atak ze strony innych użytkowników sieci pod względem niemoralnym, seksualnym czy demoralizującym. Dokładniej chodzi tutaj o wykorzystanie internetu do możliwości wykreowania kogokolwiek – internet daje możliwość bycia kimkolwiek. Wykorzystując przeróżne komunikatory, czaty, portale – przestępcy wykorzystują łatwy dostęp do młodzieży. Podszywając się pod kogoś młodszego lub po prostu pod kogokolwiek zechcą. Stosują niemoralne i łamiące prawo propozycje, a co za tym idzie również często dochodzi do czynów. Chodzi tutaj o zjawisko pedofilii. Zapominamy, że zaufanie w sieci to pojęcie względne, a przestępcy taki brak czujności w sieci coraz częściej wykorzystują. Mogą być kim zechcą – Anią, która ma 12 lat, Szymonem w wieku 16 lat itd, gdzie w rzeczywistości są zupełnie innymi osobami niż przedstawiają się. Zwodnicze zachowanie, które zazwyczaj wzbudza sympatię i zaufanie potencjalnej ofiary to bezwzględne działanie pedofilów w internecie. Dochodzi do wysyłania swojego wizerunku, pornografia lub w rezultacie spotkanie co stanowi niesamowite zagrożenie dla dzieci. Takie zagrożenia związane z obcym i demoralizujące treści są bardzo częste, coraz częstsze i wymagają edukacji. Młodą i naiwną, a co gorsza samotną młodą osobę łatwo w ten sposób do siebie przekonać i wykorzystać w sposób niezgodny z prawem. Nie tylko nagabywanie przez obcego, który podaje się za kogoś innego, ale również strony związane z pornografią i demoralizacją. Często młodzi ludzie zaczynają wchodzić w świat erotyki udostępniając swój wizerunek pod niemoralnym względem. Do tego przypisują się często zarobki młodej osoby. Tutaj skupmy się ku stronom i ich twórcą, gdzie tak młode osoby mają tam dostęp i pytanie brzmi dlaczego? Ten zakątek sieci działa silnie demoralizująco na młodzież, jest przestępstwem. Ofiar pedofilii czy pornografii jest mnóstwo na całym świecie, a z czasem ich liczba drastycznie rośnie. Wciąż zapominamy o tym jak ważna jest czujność i zachowanie środków ostrożności. Rozmawiajmy, edukujmy i obserwujmy swoich podopiecznych.
HAKER
Kto to jest haker? Jak działa haker?
Haker to nikt inny jak osoba, która ma nadzwyczajną wiedzę z tematu – internet, sieć, kodowanie i oprogramowanie. Potrafi stworzyć nową “rzeczywistość” jak i zamaskować obecną. Umie rozszyfrowywać zabezpieczenia i kody. Haker to osoba, która dzięki swoim umiejętnościom potrafi dostać się w każdy zakamarek sieci. Niewiele się przed nim ukryje, a śladów tez potrafi po sobie nie pozostawić.
Hakerów dzielimy na tych złych i dobrych. Złych określa się nazwą Black Hat. Często kojarzeni jako zamaskowana i niezidentyfikowana postać, niemożliwa do złapania. Zły haker kojarzy nam się również z cyberatakami, otóż nikogo nie będę wyprowadzać z błędu, jest to racja. Ktoś taki jest w stanie złamać nasze szyfry, kody i wszelkie zabezpieczenia oraz dostać poufne i osobiste dane na nasz temat. Nie jest dla niego większym wyczynem wykraść nasze pieniądze czy poznać nasz adres zamieszkania. Hakerzy bardzo często potrafią bez większych komplikacji dostać się do naszego komputera nawet przy nim nie siedząc. Hakerzy są w stanie zmanipulować media, internet, zastąpić każdą zawartość na taką, którą będą pragnęli. Jeśli mówimy o “Dobrych Hakerach” możemy nazwać ich White Hat. Pewnie nasuwa się teraz – co? Przed chwilą pisałaś co innego, jak to dobry haker? Tak się składa, że na świecie istnieje haker w imię prawa i podążających za przestępcami. Taki haker może zrobić to samo co zły, z tą różnicą, że w odwrotnym kierunku. Wszystkie swoje możliwości i talenty wykorzystuje w imię dobrych działań. M.in ścigają i blokując działania hakerów Black Hat. W sieci roi się od złych i dobrych – zupełnie jak w życiu, które znamy. Przykładem jest haker anonymous, o którym na pewno nieraz można było usłyszeć.
CYBERATAK i KRADZIEŻ DANYCH
Przechwycone w cyberataku informacje bardzo często wykorzystywane są do oszustw czy szantaży, a liczba takich wydarzeń rośnie w zaskakującym tempie.
Przykładem przestępstwa z wykorzystaniem sieci jest cyberatak czy kradzież danych i kradzież tożsamości. Jakiekolwiek większe uchylenie naszych danych w internecie przybliża przestępców do kradzieży. Mając nasze dane osobiste czy numer naszego rachunku lub karty, złoczyńca chętnie to wykorzystuje dla zrealizowania własnych korzyści nie bójmy się już określenia, że to po prostu cyber złodziej. Ujawnianie danych ma konsekwencje również opisane w powyższym akapicie. Każda informacja zdobyta o nas w internecie może wpaść w niepowołane ręce i zostać wykorzystana w sposób nas krzywdzący. Nie bez powodu więc tak wiele mówimy o rzeczach takich jak – ochrona danych osobowych i nie udzielaniu powszechnie takich informacji w wirtualnym świecie. Zabezpieczenia biometryczne, zabezpieczenia wieloskładnikowe czy zabezpieczenia wieloetapowe to dobrym przykład zabezpieczenia się przed atakami i kradzieżami. Dlatego nie posługujemy się swoimi pełnymi danymi na niezaufanych i bliżej nie zdefiniowanych przez nas stronach. Pamiętajmy o nie udzielaniu również naszego hasła absolutnie nikomu.
Cyberataki zdarzają się również w sytuacjach, w których mamy pewność iż wszystkie dane zostały zabezpieczone w wyczerpujący sposób. Są jednak jak wyżej wspomniani hakerzy, którzy będą chcieli dobrać się do naszych danych pomimo zabezpieczeń – miejmy tego świadomość. Z takim zjawiskiem często mają do czynienia duże firmy. Dochodzi do kradzieży lub zniszczenia ważnych danych lub wyprowadzaniem finansów.
PAMIĘTAJMY I UCZMY
Uczmy młodzież, jak MĄDRZE korzystać z internetu
Internet to nieodłączna część naszego życia, pamiętajmy więc, że niczym nie różni się od tego niebezpieczeństwa, które wydaje nam się, że już znamy. Internet bowiem posiada czasami oblicze gorsze, internet daje wiele możliwości – tych dobrych, ale zarazem tych złych.
Każda z tych rzeczy nie różni się niczym co znamy w realnym świecie. Są to takie same zagrożenia, które znamy z naszego dotychczasowego życia. Nie powinniśmy, a nawet nie możemy ich bagatelizować. Uczymy dzieci rozglądać na przy przejściu na jezdni, tak samo uczmy je być czujnymi wśród rozpędzonych użytkowników internetu. Uczymy młodych nie rozmawiać i nie podążać za nieznajomym, uczmy je tego samego w wirtualnym świecie. Mówimy, aby nie wchodzić w nieznane zaułki, przypominajmy, że tym samym jest odwiedzanie obcych stron. Uczymy nie podawać naszego adresu, danych, wieku więc uczmy ich tego samego względem korzystania z sieci. Uczymy dbać o zdrowie, obowiązki i życie więc przypomnijmy, że internet w nadmiarze nam to obiera. Pokazujmy kulturę, szacunek i właściwe postępowanie względem innego człowieka, podkreślamy jak równie ważne jest to w internecie. Edukujmy młodzież reagować na złe wydarzenia i pomagać innym, niech więc wiedzą, że w sieci też ktoś potrzebuje pomocy i ich reakcji. Uczmy, że wszystko ma swoje dobre i złe strony, mówmy o tym, że internet też jest tego podzieloną częścią.
Przeczytaj zanim skomentujesz.
